'Energiearmoede is toch gewoon armoede'. Dit veelgehoorde argument was het startpunt voor een gesprek binnen de G40-themagroep Duurzaamheid. Omdat dit thema breder gaat dan duurzaamheid, was ook de themagroep Armoede en Schuldhulpverlening uitgenodigd voor deze digitale bijeenkomst. Een integrale aanpak op vraagstukken wordt de laatste tijd vaak genoemd als oplossing voor complexe vraagstukken in de stad. Hoe deze samenwerking binnen de gemeente precies moet vorm krijgen, is vaak nog onduidelijk. De G40-gemeenten gingen met elkaar en met experts in gesprek om meer zicht te krijgen op de definities van energiearmoede én mogelijke oplossingen.
Energiearmoede gaat over meer dan armoede en de betaalbaarheid van de energierekening. Energiearmoede kan zich op verschillende manieren uiten, zo spelen gezondheid en leefcomfort ook een belangrijke rol. Het kan voorkomen dat bewoners minder sociale activiteiten hebben doordat zij mensen niet bij hen thuis durven uit te nodigen omdat ze de verwarming niet willen aanzetten. TNO ontwikkelt een monitor waarmee op basis van meerdere indicatoren energiearmoede gemeten wordt. De definitie van wat energiearmoede is en hoe het zich voordoet is een eerste stap in het herkennen van energiearmoede.
Marco van Dalfsen (zelfstandig adviseur Energietransitie) noemt energiearmoede zelfs ideeënarmoede. Wanneer de overheid het recht op energie neemt als leidend principe, zal er geen energiearmoede hoeven te zijn. Hij pleit ervoor dat de overheid zich minder moet richten op of mensen kúnnen verduurzamen, maar of ze wíllen verduurzamen. Onderzoek wat mensen in beweging zet. Leg de nadruk op wat het oplevert om te verduurzamen. Probeer daarom ook je producten beter af te stemmen op de doelgroep. Er is geen one-size-fits-all-oplossing, bekijk op welke manier je welke bewoners in beweging krijgt.
Een concreet voorbeeld van een integrale aanpak geeft de gemeente Apeldoorn. Zij zetten energieconciërges in om kwetsbare doelgroepen te ondersteunen bij het verminderen van hun energie-uitgaven én om hen mee te nemen in de energietransitie. De gemeente werkt daarbij samen met schuldhulpverlening, Humanitas en de afdeling duurzaamheid. De Energieconciërges komen bij bewoners aan huis, zij zijn monteur, coach, leraar en maatschappelijk werker in een. Dankzij de integrale aanpak worden ook kwetsbare bewoners in Apeldoorn meegenomen in de energietransitie.
Platform31 draagt bij aan het oplossen van energiearmoede door het ontwikkelen van een masterclass voor gemeenten waarin de aspecten energietransitie, armoede en gedrag centraal staan. Kijk op de Platform31-website voor meer informatie.