Factsheet Armoede en Schulden 2019: concrete oplossingen voor grote opgaven

“Armoede daalt verder in 2017” kopte het SCP onlangs naar aanleiding van hun publicatie Armoede in kaart. En ook het CBS kwam met positieve cijfers over de brede welvaart in Nederland. Toch profiteert een relatief grote groep mensen onvoldoende van de economische groei en worstelt nog steeds om het hoofd boven water te houden. De problematiek rond armoede en schulden prijkt daarom nog steeds hoog op de agenda van gemeenten. In de factsheet Armoede en Schulden 2019 van de G40 themagroep Armoede en Schulden en Platform31 krijgen gemeenten inzicht in hun belangrijkste opgaven en concrete oplossingen om hier adequaat mee om te gaan.

Gemeenten zaten de afgelopen jaren niet stil als het gaat om het aanpakken van armoede en schulden. Zij werken meer met integrale aanpakken en krijgen steeds meer zicht op de groepen die achterblijven. “Maar we zijn er nog lang niet”, benadrukken de wethouders uit de themagroep Armoede en Schulden van het G40-stedennetwerk. “Als gemeenten willen we ons blijvend inzetten om de cyclus van armoede en schulden te doorbreken.” De focus verschuift daarbij van ‘symptoombestrijding’ naar structurele en duurzame oplossingen.

Oplossingen voor opgaven
De komende jaren zet de themagroep met name in op het bestrijden van armoede, preventie en vroegtijdig signaleren, een sociale incasso en een effectieve, integrale schuldhulpverlening. In aansluiting op deze bredere thema’s uit het werkprogramma reikt de factsheet Armoede en Schulden 2019 voor de volgende zes gemeentelijke opgaven oplossingsrichtingen aan:

• Werkende armen
  Hoe vinden, bereiken en ondersteunen we de doelgroep werkende armen?
• Sociaal incasseren
  Wat zijn de mogelijkheden binnen de wettelijke beperkingen om ervoor te zorgen dat – zowel communicatieve als financiële – incassopraktijken niet tot extra kosten voor schuldenaar en samenleving leidt?
• Vroegtijdig signaleren om erger te voorkomen
  Hoe vinden we mensen met betalingsachterstanden op tijd, om te voorkomen dat schulden uit de hand lopen?
• Beschermingsbewind
  Hoe bieden we de geschikte en passende hulp die aansluit bij de ondersteuningsbehoefte van de inwoner (of dit nu beschermingsbewind is of een andere voorziening)?
• Sociale energietransitie
  Hoe maken we de energietransitie betaalbaar en mogelijk voor mensen met een kleine beurs?
• Integrale hulpverlening
  Hoe houden we rekening met de samenhang van armoede- en schuldenproblematiek met andere levensdomeinen in het beleid en dienstverlening van de eigen gemeente?

In de factsheet presenteren we daarnaast een greep uit relevante cijfers over armoede en schulden, geven we een overzicht van de ontwikkelingen in relevante wet- en regelgeving en noemen we een aantal overwegingen voor gedragsbewust beleid. Ook dilemma’s waar gemeenten mee te maken hebben, maar die buiten hun eigen organisatie of verantwoordelijkheid vallen, hebben een plek in de factsheet. In de oplossingsrichtingen, die per opgave gepresenteerd worden, liggen vaak ook kansen om het Rijk of andere relevante partners te betrekken. Het bestrijden en doorbreken van de cyclus van armoede en schulden kunnen gemeenten immers niet alleen.